تا قبل از مساله تغییر تحول قبله مسلمین، در شمال صحن مسجد، شبستانی با ستونهای چوبی از مال نخل ساخته شده بود و نمازگزاران، نماز خود را در ذیل پوشش آن به سمت بیت المقدس برگزار می کردند. بعد از آنکه قبله مسلمین از سمت بیت المقدس به سمت خانه کعبه در مسجد الحرام تغییر جهت اعطا کرد، شبستان شمالی بها خود را از دست بخشید و محل نماز به شبستانی در جنوب این صحن منتقل شد. بعید به نظر نمیرسد که از مصالح شبستان شمالی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در تشکیل داد شبستان جنوبی مصرف شده باشد. سقف شبستان با تنه های نخل تحمل میشده میباشد. سه راهرو موازی با قبله نیز در آنجا قرار داشت که بوسیله ستونها برپا شده بود.
بنابراین ساختمان که به طور یک مربع گرانقدر بود دارای نصیب هایی بود به شرح ذیل:
شبستان ستون داری که سه راهروی عرضی در سمت شرقی غربی با عمق ۱۵ متر داشت. و حیاطی در وسط که پهنای آن بیشتراز عمقش بود.
بقعه فرستاده گرامی اسلام در محل سکونت قبل عایشه جایدارد و ساختمان آن تغییر نکرده میباشد.
به اعتقاد و باور ما و براساس فرموده حضرت علی (ع) «معبود گران قدر رحلت رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد هیچ پیامبری را در هیچ مکانی نخواست، مگر آنکه آن مکان را برای دفن آن نبی شایسته دانست،.
تغییرات مسجدالنبی در زمان پیامبر(ص)
١- ستون حنانه:
تا قبل از آنکه منبری از چوب جهت نقص خطبه ساخته گردد پیامبر اکرم (ص) به تنه نخلی از ستونهای مسجد تکیه میبخشید و خلل خطبه می فرمود، زمانی که منبر چوبی جانور در مسجد نبی حاضر شد و فرستاده اسلام بر بالای آن رفتند، از نخل مذکور صدای نالهای شنیده شد که رسول آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد از بالای منبر فرود آمده آن ستون را در بغل گرفتند و فرمودند در صورتی این شغل را نمی کردم این ستون تا قیامت به شیون اش ادامه می بخشید. حنانه به عربی یعنی بسیار شیون کننده، بهاین جهت این ستون به ستون حنانه جهانی شد.