کاروانسرای دربین دشت که به اسم کاروانسرای میامی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد نیز معروف میباشد، در واقع سه کاروانسرای به هم چسبیده و در امتداد یکدیگر میباشد! کاروانسرای غربی در زمانه صفویه سازه گردیده و سازه به کتیبه جان دار در سردر کاروانسرا، این سازه در سال 1290-1291 هجری خورشیدی ایجاد شده است. بعد ها در زمان قاجار دو گروه میانی و شرقی به آن اضافه شدند و به این ترتیب، این کاروانسرا به مطرح ترین کاروانسرای جمهوری اسلامی ایران مبدل گشت، به نحوی که جهانگرد مشهور آلمانی “هانری رنه د” در کتابش از آن تحت عنوان اصلی ترین کاروانسرا در مسیر طهران به مشهد یادکرده میباشد. طبق پژوهش ها به شغل آمده این جای دارنده سراجی (چرم سازی)، قصابی و نانوایی و پینه دوز و دلاک برای تعمیر پاپوش و اصلاح راز مسافران بوده میباشد.
کاروانسرای غربی در طی صفویه ساخته شد که در مسیر جاده ابریشم بوده میباشد. در آن مجال برای نگهبانی امنیت این کاروانسرا، یک چاپارخانه و دو قلعه نیز در کنار این سازه ساختند. بعد ها در طی قاجار رفت آمد عموم به خیال زیارت امام رضا در مشهد، زیاد شد. در سود بنای شرقی را با مقداری مسافت از کاروانسرای رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد غربی ایجاد کرداند و برای نگهداری امنیت این دو کاروانسرا ابعاد به هم متصل شدند. بنابراین 7 قلعه در حوالی کاروانسرای بین دشت میاقتدار روءیت کرد.
قلعههای تشکیلشده در حین صفویه امروزه مخروبه و بخشهای مقداری از آن بر مکان باقیمانده میباشد. کاروانسرای میانی مساحتی در حدود 2100 متر مربع دارااست. مساحت کاروانسرای شرقی 8800 متر مربع میباشد که از قرارگیری تراسها و ایوانچهها و حجرهها و آنگاه اسطبلها دور حیاطی پهناور صورت گرفته میباشد. تراسهای سمت شمال و جنوب (درکاروانسرای شرقی) نادر عمقاند و در پشت این حیاطها، حیاطی با قاعده 5/8 متری جای دارد. هرمورد از این تراسها، که شبیه آن در دیگر کاروانسراها چشم نمیشود، به همدم فضاهای پیرامون خویش قسمت سری جامعی بوده میباشد. تراس پشت حیاط نصیب شمالی، خلال حجرهها و کفشکنها، اصطبلی مخصوص در کنار خویش داراست. براین اساس این نصیبها، مانند منزلهایی خرد برای خانوادهها محسوب میشدهاست. طرح بخش شرقی کاروانسرای شرقی شبیه دو بخش شمالی و جنوبی آن میباشد و در پشت تراس این نصیب (بخش شرقی کاروانسرای شرقی) نیز، فضاهای زیادی در حوالی فضای مرکزی واقع گردیده است، با این تفاوت که فضای میانی این بخش راز پوشیده میباشد. اصطبلهای این کاروانسرا دورتادور پشت اتاقها را پوشانده میباشد. دربین این اصطبلها، سکوهایی فراتر از کف اصطبل برای اقامت صاحبان چهار پایان ایجاد شده است. کناره جنوب غربی فضای اساسی کاروانسرای شرقی میباشد و ردیفهای بیشتری داراست که احتمالا در نوسازیهای عصرهای آنگاه اضافه گردیدهاست. ورودی این کاروانسرا، که در واقع ورودی آحاد تیم میباشد، در اواسط آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد نصیب جنوب غربی واقع شدهاست. سردر این ورودی از نمای فضا خودش مرتفعخیس و حیاط پشت این سردر نیز از چهره بام (کناره دکوری پشت بام ساختمانها) تراس فراتر تاسیس شده است. در جناحی شمالی نیز، ایوانی در رویا رویی با تراس جنوبی قرار گرفته میباشد که دهانهای کبیر خیس و ارتفاعی بیشتراز ایوانچههای طرفین خویش دارااست. این حیاط که دقیقا در اواسط ضلع شمالی ایوان وجود ندارد و از آنجایی که بقایای ساختمانی در پشت این ضلع چشم میگردد، به حیث میرسد که فضاهای دیگری در پشت ایوانچههای این دو جناح (شمالی و جنوبی) وجود داشته که امروزه از در میان رفته میباشد. محمد حسن خان اعتمادالسلطنه، تالیف کننده آگاه الشمس به وجود تلگراف منزل درین بخش اشاره نموده است.
کاخ مرمر طهران یک کدام از زیباترین کاخ مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد های تاریخی جمهوری اسلامی ایران میباشد. این سازه از دید تزئینات فاخری که در آن جاری ساختن گردیده با مسجد روحانی لطف الله اصفهان مقایسه میگردد. کاربری این کاخ در زمان تاریخ بارها عوض شده میباشد. اکنون این موسسه به موزه هنر جمهوری اسلامی ایران تخصیص یافته میباشد. ما درین مقاله آغاز به معرفی کاخ مرمر طهران و تاریخچه و معماری آن میپردازیم. بعداز آن تالارهای گوناگون موزه هنر جمهوری اسلامی ایران برای مثال اتاق خاتم کاخ مرمر را معرفی می کنیم. به دنبال داده ها بی نقص بازدید از کاخ مرمر مثلا رزرو بلیط کاخ مرمر و ساعت بازدید کاخ مرمر را ذکر می کنیم. در نصیب آخری نیز با جواب به سؤال کاخ مرمر طهران کجاست؟ برای علاقمندان کاخ مرمر نشانی، آب و هوای شهر طهران، جالب های طهران و تلفن تماس را همدم با دسته جامعی از عکسهای کاخ مرمر ارائه خوا هیم کرد.
تصویر کاخ مرمر
معرفی کاخ مرمر طهران
کاخ مرمر طهران یکیاز بناهای تاریخی ارثیه از زمانه پهلوی میباشد. گفته می گردد این سازه به فرمان رضا پادشاه و با مقصود اکران توان و شکوه پهلوی تاسیس گردیده است. وی که آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد تصمیم داشت بنای باشکوهی از محصول مرمر در این جا تاسیس نماید با اخذ سرپوشی از متاع طلا جواهرات از جانب عموم اصفهان بر این فرمان مصمم شد. این سرپوش که شبیه گنبد مسجد روضه خوان لطف الله اصفهان تشکیل شده بود هماینک بر بالای کاخ چشم میشود.
كاخ مرمر محل اقامت رضا فرمان روا پهلوي
تاریخچه کاخ مرمر طهران
درخصوص تاریخ ایجاد کرد کاخ مرمر طهران داده ها دقیقی جانور وجود ندارد. در بعضی منابع سال ایجاد کرد سازه ۱۳۰۴ تیتر گردیده البته ظاهراً درین مجال ایجاد کرد سازه شروع گردیده و تا سال ۱۳۱۶ ادامه داشته میباشد. یک مهندس ارمنی به اسم لوون تادوسیان معماری سازه را بر ذمه داشته میباشد. تزئینات سازه با هنرهای اصیل اهل ایران نیز بوسیله اساتید ماهری زیرا حسین طاهرزاده بهزاد و محمد حسین صنیع خاتم اعمال گردیدهاست. نقل میباشد که معلم کاشیفعالیت این سازه برای تولید رنگ کرمی خاص کاشیهای سازه از ترکیبات طلا جواهرات به کارگیری نموده است.
شيخ لطف الله ثاني
این کاخ در صدر محل اقامت زمستانی و دفتر رضا سلطان بود. در حین محمدرضا پاد شاه پهلوی نیز از این جای تحت عنوان محل کار قانونی پاد شاه استعمال می شد که کلیه ملاقاتهای قانونی پاد شاه در آن برگزار میشد. محمدرضا سلطان به یار همسر نخستین خویش فوزیه درین کاخ معاش می کرد. ابعاد مراسم عقد سلطان با ثریا اسفندیاری (همسر دوم) و مراسم نامزدی پاد شاه با فرح دیبا (همسر سوم) نیز در همین کاخ برگزار شد. ترور نافرجام محمدرضا فرمانروا در ۲۱ فروددین ماه سال ۱۳۴۴ نیز در محوطه همین کاخ صورت اعطا کرد. آنگاه رخداد محل کار فرمانروا به کاخ صاحبقرانیه منتقل شد. در سال ۱۳۵۵ این کاخ تحت عنوان موزه پهلوی برای مردم بازگشایی شد.
تصاویر کاخ مرمر
با وقوع انقلاب در سال ۱۳۵۷ این رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد موزه تعطیل شد و گروه در مشت ارگان های دولتی قرار گرفت. از اولِ انقلاب تا سال ۱۳۹۷ این موسسه در مشت کمیته انقلاب اسلامی، قوه قضاییه و مجمع تشخیص مصلحت قرار داشت. در سال ۱۳۹۷ این شرکت با همیاری بنیاد مستضعفان و سازمان به جا مانده فرهنگی به صورت اصولی ترمیم و تجدید بنا شد. در غایت این موسسه در سال ۹۸ به عنوان موزه هنر جمهوری اسلامی ایران برای مردم بازگشایی شد.
تاریخچه دخمه زرتشتیان یزد به باورهای شرعی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد زرتشتیان گشوده میشود. زرتشتیان مطابق اعتقادات خویش مردگان خویش را در دخمه قرار میدادند تا غذا درندگان باشد و آنچه باقی میماند استخوانها بود. در واقع مراسم خاکسپاری برگزار نمیشد و از نگاه عموم زرتشت خاک عنصری مقدس میباشد و نباید آلوده و کثیف خواهد شد. این طرز تشییع جنازه سالها رایج بود ولی در حین پهلوی به آحاد ممنوع اعلام شد و دخمهها مکان خویش را به آرامگاه دادند.
در تاریخ اشارهای به گور دخمه نیز گردیده است گور دخمهها با دخمهها فرق دارا هستند. گور دخمه به فضایی در صخرهها و کوهها و همینطور تپه گفته می گردد به گونه ای که برای خاکسپاری اشخاص استعمال میشد. معماری گور دخمهها بهشکل صخرهای بود. در واقع آرامگاههایی در دل کوه و صخره بودند که مانند یک اتاق عرض اندام میکردند و قبرها در درون آن قرار میگرفت. دخمه یا این که ساختمان بلند سکوت به مکانی گفته می شود که بر روی یک بلندی و با مسافتی بسیار بدور از شهر ساخته می شد. عموم با قرار دادن اجساد در آن ها قرار میدادند تا طیوران و حیوانها وحشی از آن تغذیه نمایند. در واقع دخمه محلی برای متلاشی شدن اجساد میباشد.
هنگامی آئین رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد زرتشت پیدا شد سوزاندن جسد ازبین رفت البته دخمه پرورش بهتری پیدا کرد به نحوی که متوفی در باطن آن قرار میگرفت.
روایتی در سال ۱۳۱۸ و ۱۳۱۹ وجود داراست که نشانه می دهد استعمال از دخمه از سوی رضاخان ممنوع اعلام شد و خاکسپاری مردگان صورت عمومی گرفت.
قسمتهای متفاوت دخمه زرتشتیان یزد
دخمه زرتشتیان یزد در مسافت متعددی از آبادی قرار میگرفت و چهت نیل به آن بایستی جادهای نسبتا وقتگیر طی میشد. این جاده در قبلی گروه بندی منحصربهفرد به خویش را داشت یعنی قسمتی از جاده برای تحویل تصاحب کردن و حمل و نقل جسد استعمال میشد. از اولِ دخمه تا درب ورودی مسئولان صرفا حق عبور و مرور دارا هستند. امروزه شاهد پله سازی این جاده هستیم به گونه ای که بازدید برای گردشگران آسودهخیس صورت بپذیرد. در صورتیکه که در قبلی گردشگران فرنگی از تعدادی گودی خرد برای ورود به دخمه استعمال میکردند.
به هر شکل فلسفه اجرای دخمه زرتشتیان یزد به کار گیری از اجساد در راستای تغذیه حیوان ها بود. بدین ترتیب برای مراقبت مردار از دیگر مسائل یکسری دربهای آهنی یا این که سنگی نیز در دخمه زرتشتیان یزد قابل رؤیت میباشد.
قسمت مرتبط با کتیبه در دخمه آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد زرتشتیان یزد برای پژوهش در حیث گرفته گردیده است و اطلاعاتی بر روی آن قید گردیده است که می تواند بازدید از این دور و اطراف را سهل وآسانخیس کند.
گونه های مراسم های مذهبی
طبق گزارشات و آمارهای گرفته گردیده مراسم های مذهبی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد اکثری در سراسر عالم وجود دارااست، مشهور ترین مراسم های مذهبی در ادیان گوناگون را با هم رسیدگی میکنیم:
1.گاهنبار
مراسم های مذهبی زرتشتیان با معاش هر روزه این آیین ترکیب گردیده است. مهمترین مراسم های مذهبی رهروان این آیین گاهنبار میباشد، درین مراسم اسم شش پای کوبی که شش گاه در طی سال اعمال میشود و مقصود از این پایکوبی ها عفووبخشش و ساخت و ساز همبستگی دربین زرتشتیان میباشد.
2.جشن سال نو میلادی
یک کدام از دیگر از پر اسم و رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد رسم ترین مراسم های مذهبی در ادیان متفاوت سال نو میلادی میباشد که بین مسیحیان ایفا میگردد، این مراسم هر سال به مناسبت ولادت حضرت عیسی(ع) بر پا میشود. استارت این جشن و پای کوبی از 25 دسامبر تا 6 ژانویه ارتفاع میکشد، درین ایام مسیحیان به کلیسا میروند یا این که در خانه خویش به تزئین درخت کاج میپردازند. مردمی که در خیابان های شهر منش میروند سرود های مذهبی و شکرگزاری انجام می نمایند.
3.عاشورا و اربعین
مراسم های مذهبی در کشورایران بسیار زیادند، اما مهمترین این مراسم های مذهبی عاشورا و اربعین حسینی میباشد که سالانه در ماه های محرم و صفر ایفا میگردد، در دهه اولیه ماه محرم تاسوعا و عاشورا، در دهه نهایی ماه صفر اربعین، دراین ماه هر روز در حسینیه ها و مساجد تا نصف شب حضور دارا هستند و روضه خوانی، سینه زنی و مجموعه گردانی جاری ساختن می گردد. درین روز ها نذری و در پایانه های صلواتی آبمیوه هایی مانند شربت و چایی در خیابان فی مابین اشخاص تقسیم میگردد.
4.عید مذهبی تایپوسام
این عید مذهبی که میان کشورهای هند، مالزی، سریلانکا، سنگاپور، موریس، میانمار و تایلند ایفا میشود، درین عید اشخاص با ترک کردن بخش های متفاوت تن تعهد خویش را به خدای «Murugan» اعلام می نمایند.
در قبلی رخنه کردن بخش از آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد تن به وسیله نیزه ها و قلاب های والا بوده و روی تن، شکل خونین خیس میشد، دراین عید بعضا از مریدان ارابه های گرانقدر را به نحوی می کشیدند که کمر آنها خونین و آسیب میشد.
5.عید گوجه خارجی یا این که توماتینا
این پایکوبی بیشتر در میان اشخاص به جنگ با گوجه خارجی مرسوم میباشد، هر ساله درین فستیوال که با پرتاب گوجه خارجی در سرزمین اسپانیا جاری ساختن میشود. کمپانی کنندگان به سمت همدیگر پرتاب می نمایند، جنگ با گوجه خارجی صرفا به دلیل سرگرمی اعمال میشود. این فستیوال در واپسین روز چهارشنبه ماه اوت اجرا مي شود.
6.پایکوبی یا این که ترسیم دستکش مورچه فشنگی
در بستگان Satere-Mawe دردناکترین سنتی وجود دارااست که اسم آن آمازون میباشد، این سنت برای مرد شدن فی مابین پسرهای خاندان اجرا مي شود که در حالتی که پسری از ایفا آن صرف حیث نماید نمی تواند مرد باشد.
این ترسیم به طوری جاری ساختن میگردد که پسران بالغ به یار طبیب و بقیه پسران آن خویشاوندان به بیشه می روند تا مورچه های فشنگی توده نمایند.
بادگير يك طرفه يا يك سويه مسجد زيرده اردکان مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد حالتي عدم تقارن را به اين مسجد داده میباشد. اكثر بادگيرهاي واقع گردیده در بافت قديمي شهرستان اردكان يك سويه میباشد. بادگير چه در جناحي شمال و چه در جناحي جنوب تشکیل شده باشد، دهانهي مجموع بادگيرها به سمت شمال واقع گردیدهاست. مسجد زیرده اردکان نيز از دستور مستثني نيست.
باد مساعد به سمت شهرستان اردكان، باد شمال یا این که باد اصفهانی میباشد. اين باد رطوبت و خنکای مطبوعی داراست. بقیه بادهایی كه به اين شهرستان ميوزند، گرم و مملو از گرد و غبار میباشند. براي همين بادگيرهاي اين شهرستان تك سويه و به سمت شمال میباشد. بادگير مسجد زيرده اردکان داراي پلان هشت ضلعي و داراي تزيينات گچي در دريچههاي آن میباشد.
مسجد زیرده
موقوفات مسجد زیرده اردکان
اين مسجد داراي موقوفات فراواني بود كه در بازسازي اين مسجد از بين رفتند. برخي از اين موقوفات دربرگیرنده پنج قفيز زمين اميري، بنا شده در كشتخوان اميري، تعدادی قطعه زمين كشتخوان، براي برگزاري پایکوبی نيمه شعبان و يك قطعه زمين پستهزار در اميري، براي برگزاري جشن و پایکوبی عيد سعيد غدير و دو در گلشن پسته در كنار رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آبانبار قملاغ بود.
زیلو وقفی مسجد با تاریخ هجری قمری
کل موقوفات اين مسجد داراي گواهی ميباشد كه برخي از موقوفات در روي جلد قرآن قديمي مسجد مندرج میباشد.
زیلو مسجد زیرده اردکان(معمولا در وقفیات مذهبی تاریخ هجری قمری درج میگردد)
ساير مساجد و مكانهاي مذهبي شهرستان اردكان
از مساجد شهر اردكان مياقتدار به زردگ، مسجد چرخاب، مسجد جامع اردکان عقدا، احمد آباد، مسجد بیت المقدس، مسجد هلاکو، مسجد جامع علیا و گچيپ اشاره كرد. از ساير مكانهاي مذهبي شهر اردكان مياقتدار به حسينيه بازار تازه و منظريه، حسینیه توت، امامزاده سيد محمد، سيد نورالدين احمد، امامزاده زید ابراهیم حاجی ابادمير، شمس الحق، زيارتگاه چك چك يا پيرسوز، زیارتگاه پیر سبز هریشت، نارستانه و زيارتگاه پارس بانو اشاره كرد.
نمای شهر اردکان از مسجد زیرده
ساير جاهای جالب اردكان
از ساير جاذبههاي گردشگري در شهرستان اردكان ميقدرت به منزل تقدیری اردکان، منزل سنايي ها، خزینه سعیدا اردکان، غار اشکفت یزدان، منزلي میرزای کرمانی در عقدا، بازار چارسوق اردکان، آسیاب شعور، منزل ملک افضلی (موزه فرش)، منزل تاریخی آیت الله خاتمی اردکان، خزینه بازار اردکان، آسیاب دژک، آب انبار سه تایی، رباط خرگوش، روستای خرانق، آب انبار چاه تازه، گلشن ملی اردکان و ساختمان بلند بازار تازه اشاره كرد.
از جاذبههاي طبيعي شهرستان اردكان نيز مياقتدار به حوزهی حمایت گردیدهي سیاه کوه، پناهگاه حیات وحش دره انجیر، پارک جنگلی دامنهی کوه هریشت، ارتفاعات خرانق، تفرجگاه انجیر رگ گیاهی، بیشههای دست کاشت تاغ، کویرهای ساغند، سیاه کوه و بیابان پر نمک، باغ ها پسته و چشمههاي نی گشوده، ریز آب احمد، هومینو، کج کلنگی، چاه میلو، سورک، خو شومی و چشمه آب سرخ اشاره كرد. همچنین میتوانید از صنعت چیلونگری دیدن فرمایید.
باطن مسجد زیرده
نشانی و ساعتها بازديد مسجد زیرده اردکان
مسجد زیرده اردکان در استان یزد در آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد شهر اردکان، در بلوار آيت الله خاتمي، جنب حسينيه كوشكنو ي محله تحت ده واقع شدهاست. ساعت بازديد اين مسجد از ساعت شش صبح تا پنج عصر میباشد. بازه پيشنهادي براي بازديد از اين مسجد سي دقيقه میباشد.
مسجد زیرده اردکان
آب و هوای اردکان
برای یک بازدید بهتر و عالی مورد نیاز میباشد، تا از وضعیت آب و هوایی حیطه باخبر شویم.
ایوان مسجد زیرده اردکان
زیارتگاه یاسر و ناصر مشهد دومی جای زیارتی مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد لبریزبازدید شهر مقدس مشهد پس از مقبره مطهر امام رضا(ع) میباشد.ناصر و یاسر از فرزندان موسی بن جعفر میباشند(فاقد منبع دارای اعتبار). آرامگاه آن دو در روستای گلستان بنا شده در ۵ کیلومتری غرب مشهد (مسیر مشهد به طرقبه) قرار گرفتهمیباشد.طبق احادیث، وقتیکه امام رضا(ع) از مدینه به طوس سفر مینمایند، ۲۱ بدن از برادران وی هم همراهشان میآیند. در آن مجال دو اخوی امامرضا(ع) (سیدیاسر و سیدناصر) به فرمان خلیفه عباسی به روستای گلستان تبعید گردیده و آنگاه از مدتی به شهیدشدن میرسند.
سازه به گفتهٔ مدیریت فرهنگی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد اجتماعی این موسسه،هر ساله سه میلیون زائر به حرم امامزادگان یاسر و ناصر مشرف میشوند که ۲۰ درصد آنها زائران فرنگی می باشند. بیشتر زائران فرنگی مرتبط با کشورهای عربی و کنارهٔ خلیج عجم میباشند.مساحت فعلی این شرکت هزار مترمربع میباشد. طرح جامع پیشرفت مقبره امامزادگان ناصر و یاسر از سال ۱۳۹۲ استارت گردیده و همدر حال حاضر در اکنون جاری ساختن میباشد. درین طرح، هفت هکتار از زمین ها فضا این بقاع بوسیله خیرین شهرستان طرقبه شاندیز خریداری شده است. مبنی بر اپریزیهای جاری ساختن گرفته، این زمین ها به گسترش شبستان، ساخت فضای سبز، اماکن اقامتی (زائرسرا)، تالارهای غذاخوری، کتابخانه دیجیتال، تالار مشورت و امکانات دیگر برای ایفا کارها فرهنگی تخصیص مییابد.
آستان امامزاده ناصر و یاسر (ع) تا پیش از نوسازی، مشابه مسجد محلی کوچکی بود که دو بارگاه چوبی سبزرنگ خرد در آن قرار داشت، البته در سال ۸۲ با امداد زائران کشورهای عربی مرمت شد و به صورت فعلی درآمد.
یک کدام از خیران کویتی به اسم هاشم کمال که بدین امامزاده ها رمز زده بود، برای برآورده شدن حاجتش، نذر این دو امامزاده می نماید و خیلی زود حاجت میگیرد. براین اساس تصمیم میگیرد آحاد هزینههای تشکیل داد و نصب بارگاه این دو امامزاده را بپردازد و آن را رونق دهد. به همین استدلال میباشد که هم اکنون خیلی از زائران این امامزاده از کشورهای کویت و عراق و کناره خلیج عجم می باشند. اسم زائرخیر کویتی زیر تیتر هاشم کمال بر روی بارگاهها قید گردیده میباشد.
در صدر اینجای زیر تیتر مسجد و به شکل بی آلایشخیس و با حجم معدودخیس محل زیارت مردم قرار داشت. سابقترین کتیبهای که درستی نام و نشان و تاریخچه این جای را مشخص و معلوم مینماید، به تحریر رضوان در خارج محوطه، در بین کاشیکاریهای نمای بیرونی قرار داراست. در متن یکیاز کهنترین کتیبههای مو جود در حرم که شخصی بنام رضوان با خط نستعلیق که آن آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد را خوشنویسی کرده و تاریخ ۳۶/۸/۲ (خورشیدی) و تحت آن تاریخ ۱۳۷۷ (قمری) نوشته شده، اینگونه آمده میباشد: «یا این که الله، این میباشد بیت الشّرف آقازادههای متشخص معظّم آقا سیّد ناصر و آقا سیّد باصر فرزندان حضرت امام موسی بن جعفر (علیه السلام) که به همّت عده ای از آقایان مؤمنین خیراندیش تعمیر شد و در تاریخ ۳۶/۸/۲ به اتمام و تمام شد. کتبه رضوان. ۱۳۷۷»
بر بالای این کتیبه هم دو کاشی نوشته دیگر با کاشیکاری متأخرتری وجود دارااست که در یکی از «السلام علیک یا این که اهل بیت النبوة» و در دیگری «آستانه مبارکه سیدناصر و سید باصر(علیه السلام)» درج شده میباشد.
مزار و مسجد قطب الدین حیدر در شهر تربت حیدریه مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در استان خراسان رضوی جای دارد. قطب الدین صرفا فرزند ابوبکر فرزند سلطانشاه سالوری از شاهزادگان ازبک و از تبار خاقان شکاف بوده میباشد.
تاریخچه مزار و مسجد قطب الدین حیدر
مزار و مسجد قطب الدین حیدر را در سال 958 هجری خورشیدی تاسیس شده است. عمر این سازه به زمان تیموریان می رسد. بیشتر حکم کنندهها به معماری خاص این سازه اعتنا ویژهای میکردند و اینک یکی بناهای فاخر آرامگاهی جمهوری اسلامی ایران میباشد. در عصر صفویه و در سال 993 هجری خورشیدی فرمان روا محمود تربتی دستورداد تا آرامگاه را بازسازی نمایند. به همین خیال و خاطر میگردد سبکی از معماری صفویه را هم درین سازه مشاهده کرد. مزار قطب الدین حیدر را در سال 1310 در لیست اثرها ملی کشور ایران تصویب کردند.
معماری مزار و مسجد قطب رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد الدین حیدر
مزار و مسجد قطب الدین حیدر مشتمل بر آرامگاه قطبالدین حیدر و ایوانی از مسجد جامع قدیم میباشد.
بقاع قطبالدین بین محوطه پایین گنبد قرار گرفته و بارگاه چوبی آن دارنده تاریخ ۹۸۷ هجری قمری میباشد و در امتداد فضای ورودی آن نیز محرابی درنظرگرفته شده میباشد.
بنای جان دار در چند زمان تاریخی آیتم دقت قرار گرفته میباشد به طوری که محور آرامگاه به احتمال زیاد در عصر تیموری با گنبد دو قالب گسسته پایدار بر تاق نماهای شانزده گانه ساخت و ساز گردیده ست.
در عصر صفویه در سال ۱۰۲۳ هجری قمری به سعی خواجه پادشاه محمود تربتی نیز تغییراتی در معماری آن انجام یافته میباشد.
در ضلع غربی آرامگاه حیاط مسجد جامع قدیم جلب لحاظ مینماید.
بنای مسجد جامع آجری میباشد و تاریخ بنای آن که بر سنگ سیاه و لوح مانندحک گردیده آرم دهنده سال ۱۰۴۵ هجری قمری میباشد و بانی تشکیل داد مسجد نیز خواجه عبدالله فرزند درویش علی تربتی نام برده میباشد.
دربرگیرنده ايواني مرتفع, ورودي و آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد محوطه زير گنبد میباشد اين مزار كه اصولا از بناهاي عصر تيموري میباشد با گنبد دو جداره استقرار بر طاق نماهاي شانزده گانه ايجاد گردیده است.
در زمان صفويه در حین پادشاه عباسي در سال 1023 هجري به تلاش خواجه پادشاه محمود تربتي حاكم تربت با مصالح سنگ و گچ و بسيار مستحكم بازسازی و بازسازي شدهاست.
پوشش زيرين سقف مزار و مسجد قطب الدین حیدر در فضاي داخلي مزين به تقوشي هندسي بسيار ممتاز داراست به خط كوفي لا اله الا الله و محمد فرستاده الله و اسامي تعدادي از عرفا حكاكي گرديده میباشد.
مسجد جامع ساوه در عصر های متفاوت بوسیله مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد هنرمندان اهل ایران تزئین و تجدید بنا گردیده، اثری از بنای اول مسجد در دوران کنونی باقی نمانده میباشد. مسجد ساوه که کاملاً از آجر و گل تشکیل شده از صحن و گنبدی در جنوب، دو حیاط، یک مناره، تعدادی شبستان، محراب هـای متعـدد و سابق با خطـوط کوفی و دو محراب از عصر صفویه با خط ثلث در زمینی به حجم ۴۲۰۰ متر مربع درست شده میباشد. شبسـتان هـا و دهلیزهای زیبای آجـری آن از آثـار سـده ششـم و عصـر سلجوقیان بهحساب میآید. صورت پلان مسجد غیر متقارن هست.
حیاط ورودی
سردر ورودی مسجد ساوه در چوبی و شیشه های رنگی اش میباشد که در قرن هفتم کهاین مسجد آنقدرها هم تاریخی نبـود، در ورودی و مجموعـه سـرد ، صحیح روبـه روی گنبدخانه قرار داشته و برای پا گذاشتن به صحن مسجد بایستی از یک طاق رفیع و ۲ منـاره در دو طرفش، می گذشتند. ۲ منـاره مسجد جـامع سـاوه، قـدیمی ترین جفت مناره در رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد سردر مساجد خواهند بود.
حیاط مسجد ساوه
مسجد جامع ساوه دارنده دو حیاط گسترده میباشد که در ضلع جنوبی و غربی تراس جای دارد. سازندگان این مناطق، نمای بیرونی آن ها را با خشت و به طور کامل هنرمندانـه تزئین کرده اند. پیرامون تراس ها نیز شبستانها و حجره هایی درست شده که از آن ها تحت عنوان محل پرستش و استراحت استعمال میشد.
دهلیزهـا و راهروهـای بـزرگ، این شبستان ها را به یکدیگر متصل می نماید که هر راهرو با عرضی موازی با ۳ متر و ۵۰۰ سانتی متر و ارتفاع تقریبی ۲۰ متر تاسیس شده است. آجرهای چهارگوش نیـز کف راهروها را فرش کرده و آن را قشنگ و تماشایی ساخته میباشد. در سمت راست تراس بنا شده در ضلع غربی مسجد، شیوه پلـه اکوچک و باریک قراردارد که درواقع راه و روش ورودی به پشت بام مسجد میباشد شبستان و راهروها نیز پوشیده از سقفی از گنبدی صورت میباشد که با به کار گیری از کاهگل ، سطح بیرونی آنان پوشیده گردیده است.
محراب
این مسجد دربرگیرنده ۶ محراب بوده میباشد. درون آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد محراب و ربرروی ستون نخستین نوشته ها آیه ۲۵۴ سوره مبارکه بقره (آیه الکرسی) به خط ثلث گچبری شـده کـه قسمتی از آن از فی مابین رفتـه میباشد.
در ستون آجل آیه ۲۳۸ سوره بقره به خط ثلث گچبری گردیده است. بالای کتیبه نام برده ودر هشت لوزی صورت واژه (علی) هشت توشه به خط کوفی تکرار شدهاست اصولا گچ تحت عنوان عنصری صورت پذیر کاربرد وسیعی در بناهای تاریخی خصوصا تزیین مساجد داشته میباشد به همین عامل مسجد جامع ساوه نیز از این ماده در سطح پهناور ای در بخـش هـای متفاوت دربرگیرنده گنبد منزل مهم وشبستان های جناح جنوبی و محراب استعمال شده و اثر ها بدیعی به وجود آمده میباشد.
معماری مسجد برای مسلمان ها همواره از قیمت مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد و مقام خاصی منتفع بوده و میباشد و ساختن مسجد همواره امری مقدس محسوب می گردیده است یک آدم مسلمان و خداترس در عین حالی که بدین جای به چشم تقدس و احترام مینگرد، بایستی عملکرد نماید فضای معماری مسجد و کالبدی آن را در باب با معنی و مفاهیم مقدس ببیند. طرح آن و نیز فضاهای گوناگون آن می بایست بتواند این معانی را در کنار و توام با کاليد ببیند.
مسجد نیز همانند کلیسا برای مسیحیان و یا این که هر عبادتگاه دیگری بایستی چیره خواهد شد که روح قدسی را در استفاده کننده خود تجلی سازد . ازآنجاکه معمار مسلمان در نیل بهاین هدف ها حتى تنگناها و محدویت های بیشتری نسبت به بقیه مذهبها داراست ، همت نموده با زبانی معنایی و غیر بی واسطه با استفاده کننده خود رابطه رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد برقرار سازد
پیاده سازی سنتی معماری مسجد با تغییر تحول در فرهنگ و تمدن ها و تمدن ها پیشرفته و عوض شده میباشد. اکثری از موادسازنده جانور مسجد به دلایل سیاسی و اجتماعی و خیر مذهبی به آن افزوده گردیده است. نقش مسجد – نماز – اثبات میباشد و در طی فرصت تغییرو تحول نکرده میباشد. به برهه زمانی 1400 سال ، از آن به صورت شبیه مصرف شده و گردد و از ضوابط یکسانی تقلید می نماید.
در فیض ، هیچ مصالحه ای از دید وضعیت سعی نیست. استاندارد برای تأیید یا این که رد یک طرح به معیار جاری ساختن این موقعیت مربوط میشود. هیچ بازدارنده رسمی نیست که طرح مسجد را از همگام شدن با پیشرفتهای امروزی در مورد سنگ تراشی و فناوری گشوده داراست ، منوط بر اینکه این تغییر و تحول بر نقش معنوی مسجد تأثیر نگذارد. مورد آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد نیاز میباشد مسجد وابسته به آن باشد و با گوشه و کنار فضا آن ترکیب گردد. به عبارت دیگر، معماری مسجد از معماری یا این که کشورهای دور و اطراف الهام گرفته یا این که دستکم از آن تبعیت می نماید.
ساختمانی میباشد از آجر ، گل ، خشت ، نمای مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد داخلی سازه از آجرفرشی میباشد که با گچ حایل کش گردیده است . محوطه ای که بقعه در آن جای دارد پوششی داراست گنبدی و غرفه هایی خرد در پیرامون آن سازه شدهاست که مؤلف یادگارهای یزد عمر این سازه را بعد از ظهر صفوی بیان نموده است .
بنابر ماجرا فقیه محل، یک کدام از قرآنهای خطی محفوظ در مسجد جامع ندوشن هم حدود ۴۰۰ سال پیش دراین مزار وقف گردیده بود . بنای این امامزاده در محله ذیل قرار گرفته میباشد. همینطور بدنه آن به دروازه شرقی ندوشن که حدوداً تندرست باقیمانده، چسبیده میباشد. همینطور یک سنگ مرمری والا که عبارتی به خط نسخه ها روی رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آن نقر گردیده ، مو جود میباشد.
گفته میشود: این آرامگاه وابسته به دو بانوی بزرگوار است و در واقعیت از اصل و نسب آنان اطلاعی در مشت وجود ندارد . برخی را اعتقاد و باور بر این میباشد که آنها دو زن بوده اند که در طول حمله مغول ، بهاین جا آمده اند و یکی این دو زن دارنده منزلت بزرگی بوده میباشد و دیگری خادمه اش است . خادمین امامزاده و دیگر عموم محل از پدران خویش نقل می نمایند : پهلوی ساختمان بلند بنا شده در کنار امامزاده که سابقاً گورستان محل بوده میباشد ، دو قبر بوده که برخی از شبها نوروروشنایی باران می گردیدهاست به سعی یک کدام از همسایه و امداد دیگر عموم تصمیم میگیرند ، تا در محل کنونی ، برای این دو قبر ، بقعه ای سازه نمایند . سرنوشت در دوران مجال کوتاهی عمل ساختمان آرامگاه به نقطه نهایی میرسد در حالیکه در میانه آن دو قبر برای جابجایی اجساد به جای نو حفرمی گردد شب هنگام بانی آرامگاه آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد در خواب می بیند که دو زن به وی میگویند : کاری به قبر ما نداشته باشید ما خودمان به قبر نو می آئیم . صبح عموم مشاهده می نمایند که قبر سابق نبش گردیده و قبرهای نو هم پوشیده گردیده است . بعد از این ، یقین عموم بدین دو امامزاده بیشتر میگردد و برای آن ها نذر و قربانی می نمایند و در هر شب آدینه مراسم نوحه خوانی بپا می نمایند.
تعداد صفحات : 0