در طی ساسانیان به جهت مقدس شمردن دین زرتشتی، سه مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد نوع آتشکده مشاهده می شد. این آتشکده‌ها و آتش مقدس باطن آنان، به دسته‌هایی خاص از جامعه تعلق داشت. نخستین آن ها آتشکده آذرگشنسب بود که منحصر پادشاهان و جنگاوران، بود و حتی مکانی برای تاجگذاری سلاطین محسوب می شد. واقعیت تعجب نکنید، در حالتی‌که بشنوید که پادشاهان سلسله ساسانی، حتی برای تاجگذاری تا این آتشکده، مسیر را پیاده طی می‌نمودند. همچنین همان‌طور که بیان شد آتشکده آذرگشنسب در کنار دریاچه زیبا و مفتون‌کننده‌ای، در درون محوطه تخت سلیمان قرارگرفته هست. ولی به عنوان کردن توده‌ای درگذشته دریاچه را، پشتیبانی بر آتش مقدس آتشکده آذرگشسب به‌حساب می‌آوردند. حتی به‌نوعی می‌توانست، ظهوری از معجزه آب در کنار آتش باشد. اما آتشکده دوم که آذر فرنبغ رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد یا آتشکده کاریان نامیده میشد، در اختصاص موبدان قرار داشت. البته سوم آتشکده آذربرزین مهر، نامیده می شد که به طبقه کشاورزان و زراعت‌پیشگان تعلق می‌یافت.
تنوع در اسامی آتشکده آذرگشنسب
عالی است بدانید که آتشکده آذرگشنسب، به اسامی گوناگونی خوانده می گردد. البته نام این آتشکده، در گویش پهلوی به «گنزک» Ganzak یا «گنجه» شناخته می‌شود. همچنین ناگفته نماند که «گزکا»Gazka ، نام رومی این آتشکده میباشد و رومیان آن را به این نام میخوانند. واقعیت شاید بخواهید باخبر شوید که اعراب آتشکده آذرگشنسب را چه می‌نامند؟ اعراب نیز، به‌این منزلت مقدس «شیز»Shiz میگویند. اما بایستی دانست که تلفظ و نام منتخب آتشکده آذرگشنسب، در مجال ایلخانان به صورت « ستوریق» بوده میباشد. واقعیت در اوستا، نام «چئچست» بر این آتشکده اطلاق شده است. حتی در شاهنامه فردوسی، از «چیچست» برای نام آتشکده آذرگشنسب استفاده میشد. البته بنا به گفتار شاهنامه، آتش آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آن را آتش شهریاری می‌خواندند.
در طی ساسانیان به جهت مقدس شمردن دین زرتشتی، سه مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد نوع آتشکده مشاهده می شد. این آتشکده‌ها و آتش مقدس باطن آنان، به دسته‌هایی خاص از جامعه تعلق داشت. نخستین آن ها آتشکده آذرگشنسب بود که منحصر پادشاهان و جنگاوران، بود و حتی مکانی برای تاجگذاری سلاطین محسوب می شد. واقعیت تعجب نکنید، در حالتی‌که بشنوید که پادشاهان سلسله ساسانی، حتی برای تاجگذاری تا این آتشکده، مسیر را پیاده طی می‌نمودند. همچنین همان‌طور که بیان شد آتشکده آذرگشنسب در کنار دریاچه زیبا و مفتون‌کننده‌ای، در درون محوطه تخت سلیمان قرارگرفته هست. ولی به عنوان کردن توده‌ای درگذشته دریاچه را، پشتیبانی بر آتش مقدس آتشکده آذرگشسب به‌حساب می‌آوردند. حتی به‌نوعی می‌توانست، ظهوری از معجزه آب در کنار آتش باشد. اما آتشکده دوم که آذر فرنبغ رزرو مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد یا آتشکده کاریان نامیده میشد، در اختصاص موبدان قرار داشت. البته سوم آتشکده آذربرزین مهر، نامیده می شد که به طبقه کشاورزان و زراعت‌پیشگان تعلق می‌یافت.
تنوع در اسامی آتشکده آذرگشنسب
عالی است بدانید که آتشکده آذرگشنسب، به اسامی گوناگونی خوانده می گردد. البته نام این آتشکده، در گویش پهلوی به «گنزک» Ganzak یا «گنجه» شناخته می‌شود. همچنین ناگفته نماند که «گزکا»Gazka ، نام رومی این آتشکده میباشد و رومیان آن را به این نام میخوانند. واقعیت شاید بخواهید باخبر شوید که اعراب آتشکده آذرگشنسب را چه می‌نامند؟ اعراب نیز، به‌این منزلت مقدس «شیز»Shiz میگویند. اما بایستی دانست که تلفظ و نام منتخب آتشکده آذرگشنسب، در مجال ایلخانان به صورت « ستوریق» بوده میباشد. واقعیت در اوستا، نام «چئچست» بر این آتشکده اطلاق شده است. حتی در شاهنامه فردوسی، از «چیچست» برای نام آتشکده آذرگشنسب استفاده میشد. البته بنا به گفتار شاهنامه، آتش آدرس مسجد امام حسن مجتبی فکوری مشهد آن را آتش شهریاری می‌خواندند.
حرم متبرکه امامزاده عبدالله (ع) لالان